İran ve AB Arasındaki Nükleer Görüşmeler İstanbul’da Başladı

Geçtiğimiz ay ABD ve İsrail’in düzenlediği hava saldırıları sonrasında İran, Avrupa Birliği ile nükleer görüşmeler için masaya oturdu. Görüşmeler, İstanbul’daki İran Konsolosluğu’nda gerçekleşti ve masada İran ile birlikte Avrupa Birliği ve E3 ülkeleri (Fransa, Almanya, İngiltere) bulundu.

İran ve Avrupa Birliği’nin önde gelen ülkeleri, Körfez ülkesinin nükleer kapasitesinin sınırlarını belirlemek için zorlu müzakerelere başladı.

GÖRÜŞMEDE NELER KONUŞULUYOR?

Anlaşma, İran’a yönelik ekonomik yaptırımların kaldırılmasını ve karşılığında Tahran’ın nükleer programına sınırlamalar getirilmesini içeriyordu. 2015’te atılan imzalar hala Avrupa için geçerli olma özelliği taşıyor.

ABD, 2018’de anlaşmadan çekildi ancak bu çerçeveyi belirleyen BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararı 18 Ekim’de sona erecek.

Eğer taraflardan herhangi biri, en geç 30 gün öncesinden “geri getirme” mekanizmasını devreye sokmazsa, İran’a uygulanan tüm BM yaptırımları kaldırılacak.

Avrupa ise, İran’ı anlaşmayı tekrar imzalaması için yaptırımları bir baskı unsuru olarak kullanıyor.

İRAN İÇİN ‘ANLAMSIZ VE TEMELSİZ’

Diplomatik kaynaklara göre, bu süreçte ABD ile görüşmelerin yeniden başlaması, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile tam iş birliği yapılması ve geçtiğimiz ay gerçekleşen saldırılar sonrasında kaybolan 400 kilogramlık yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum konusunda net bir açıklama yapılması gerekiyor.

Görüşmeler başlamadan önce İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, “BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararının süresinin uzatılmasına dair konuşmalar bizim için anlamsız ve temelsizdir” şeklinde bir açıklama yaptı.

İran, nükleer kapasitesini geliştirmeyi “ulusal bir şeref meselesi” olarak gösteriyor ve nükleer silah üretmediğini vurguluyor. Tahran, artık nükleer anlaşmalara dikkat etmemekte kararlı görünüyor.