Ankara, Türkiye’nin Hükümet Merkezi Oldu!
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) ikinci döneminin toplanmasından iki ay sonra, 13 Ekim 1923’te Ankara, Türkiye’nin hükümet merkezi ilan edildi. Öncesinde devlet başkanlığı görevini TBMM başkanı olarak yürüten Mustafa Kemal Paşa, hükümetin kurulamaması üzerine 28 Ekim 1923 akşamına kadar bu görevi sürdürmüştü. O gece Çankaya Köşkü’nde arkadaşları için bir akşam yemeği düzenleyen Mustafa Kemal Paşa, burada Cumhuriyetin ilanıyla ilgili planlarını anlattı.
‘HİÇ ŞÜPHE ETMEDİM’
Mustafa Kemal Paşa, o akşam yemeğinde birlikte bulunduğu arkadaşlarına, ertesi gün Cumhuriyeti ilan edeceklerini söyledi. Arkadaşlarının hemen desteğini alan Mustafa Kemal Paşa, kısa bir program hazırlayıp arkadaşları görevlendirdi. Kararın alınmasında herhangi bir tereddüt yaşamadığını belirten Mustafa Kemal Paşa, Ankara’daki tüm arkadaşlarını Cumhuriyet ilanı için davet etmeden kararlarını aldıklarını ifade etti.
Mustafa Kemal Paşa, o gece İsmet Paşa’yla 1921 Anayasası’nı değiştiren kanun tasarısını hazırladı. Tasarı, TBMM’de yapılan konuşmalar sonrasında oylamaya sunuldu ve 158 üyenin tamamının oy birliğiyle Cumhuriyetin ilanı kabul edildi. İlan büyük coşkuyla karşılandı ve “Yaşasın Cumhuriyet” sesleriyle kutlandı.
‘YAŞASIN CUMHURİYET’
Yeni devletin yönetim biçimi Cumhuriyet olarak belirlenirken, ardından cumhurbaşkanlığı seçimine geçildi. Gazi Mustafa Kemal Paşa, TBMM tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçildi. Bu seçimle birlikte Türkiye, parlamenter rejimine geçiş yaptı.
29 Ekim gecesi ve 30 Ekim günü Türk halkı, Cumhuriyetin ilanını coşkuyla kutladı. O günden bu yana 29 Ekim, Türkiye Cumhuriyeti’nin Milli Bayramı olarak kutlanmaktadır.
***
“Milli kahramanlık ve bilincin kıymetli eseri olan aziz Cumhuriyetin, bugünkü ve yarınki neslin demir ellerinde her an yükselip sağlamlaşacağına itimadım tamdır.”
